Drodzy Czytelnicy, wiem ze robię się monotematyczny. Obiecuję solennie, że się poprawię, ale wybaczcie mi, napiszę jeszcze co nieco o świadczeniu wspierającym i świadczeniu pielęgnacyjnym. Jako że świadczenie wpierające dopiero raczkuje i rozpoczęły się postępowania mające na celu przydzielenie punktów wsparcia, warto zastanowić się nad potencjalnymi zagrożeniami i pułapkami, jakie niosą ze sobą nowe – i dopiero testowane w praktyce – regulacje.

Podczas analizy ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o świadczeniu wspierającym (u.ś.w.), zastanawiałem się czy złożenie wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego może rodzić jakieś negatywne konsekwencje dla osób pobierających „na starych zasadach” świadczenie pielęgnacyjne. Doszedłem do wniosku, że w niektórych przypadkach, świadczenie pielęgnacyjne może być uznane za świadczenie nienależnie pobrane. Podzieliłem się swoją opinią z portalem prawo.pl (https://www.prawo.pl/kadry/swiadczenie-pielegnacyjne-na-starych-zasadach-moze-zostac-uznane-za-nienaleznie-pobrane,525117.html), natomiast – Drodzy Czytelnicy - zapewne nie każdy z Was śledzi na bieżąco publikacje portalu, więc przybliżę Wam zagadnienia w tym miejscu.

Data złożenia wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia, może mieć pewne konsekwencje dla osób pobierających, między innymi, świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach, których podopieczni zdecydują się na złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Co do zasady świadczenie pielęgnacyjne jest wypłacane do miesiąca, w którym złożono wniosek o świadczenie wspierające. Złożenie tegoż wniosku wstrzymuje wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego, natomiast – jeżeli świadczenie wspierające zostanie przyznane – to prawo do jego pobierania zostaje ustalone od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do tegoż świadczenia, co powoduje płynne przejście między pobieraniem świadczenia pielęgnacyjne przez opiekuna i świadczenia wspierającego przez podopiecznego.

Może się jednak zdarzyć, że świadczenie wspierające zostanie przyznane nawet z datą wcześniejszą niż miesiąc złożenia o nie wniosku. Jeżeli bowiem w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, prawo do świadczenia wspierającego ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (art. 26 ust. 2 u.ś.w.). Warto więc zauważyć, że może dojść do sytuacji, w której świadczenie pielęgnacyjne będzie wypłacane w okresie, który później zostanie objęty prawem do świadczenia wspierającego. Wstrzymanie wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego następuje przecież dopiero w przypadku złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego a nie w chwili złożenia wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Prawo do świadczenia wspierającego może być, w wyżej skazanym przypadku, ustalone jeszcze za okres poprzedzający złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, czyli od momentu złożenia wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Może się więc okazać, że pokryją się okresy pobierania świadczenia pielęgnacyjnego i ustalenia prawa do świadczenia wspierającego. Co wtedy? Moim zdanie należy się liczyć z obowiązkiem zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego, pobranego za okres, w którym zostało ustalone prawo do świadczenia wspierającego, jako świadczenia nienależnego (art. 63 ust. 11 u.ś.w.). Problem w tym, że zgodnie z art. 30 ust. 2b ustawy o świadczeniach rodzinnych, do których to świadczeń należy świadczenie pielęgnacyjne, od kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie. Odsetki ustawowe za opóźnienie są naliczane od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczeń rodzinnych do dnia spłaty (art. 30 ust. 8 zdanie drugie u.ś.r.). Oczywiście można złożyć wniosek o umorzenie odsetek, ale to niepotrzebnie komplikuje całą procedurę ustalania prawa do świadczenia wspierającego i wymaga większego zaangażowania opiekuna.

Zdaje się, że powyższa komplikacja wynika z niedopatrzenia ustawodawcy. Czas pokaże natomiast jak będzie się kształtowała praktyka. W razie pytań lub wątpliwości, pozostaje do dyspozycji.