Każdy z nas słyszał kiedyś o tajemnicy korespondencji. Mamy świadomość tego, że czytanie cudzej korespondencji jest zachowaniem nagannym i nieetycznym. Od małego jesteśmy uczeni, że cudzych listów ani przesyłek się nie otwiera. Wiemy, że nie wypada czytać wiadomości sms, które nie są kierowane do nas. Zdajemy sobie sprawę, że ktoś mógłby mieć pretensje, jeżeli odczytywalibyśmy jego wiadomości na facebooku czy na WhatsAppie.

No dobrze, ale co dzieje się gdy jednak zachowamy się w jeden z opisanych powyżej sposobów? Wyrzuty sumienia i nieunikniona awantura z właściwym adresatem korespondencji, to nie jedyne negatywne konsekwencje wiążące się z  nieetycznym zachowaniem. Naruszając tajemnice korespondencji, łamiemy bowiem nie tylko normy moralne ale i prawne. Na przykładzie logowania na cudzym koncie na facebooku, zastanówmy się, kiedy nasze zachowanie może być uznane za przestępstwo?

W Kodeksie karnym możemy przeczytać, że kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2[1].

Brak uprawnienia.

Pamiętajcie, że nie popełniamy przestępstwa, kiedy logujemy się na cudzym koncie na facebooku dysponując upoważnieniem użytkownika konta. Takie upoważnienie może polegać na zwyczajnym, ustnym lub nawet dorozumianym, wyrażeniu zgody. Jeżeli więc żona pozwoli mężowi korzystać z jej konta na facebooku, to mąż nie popełnia przestępstwa logując się na konto żony. Natomiast brak zgody żony jest jednym z warunków uznania zachowania męża za przestępstwo.

Uzyskanie dostępu do informacji nieprzeznaczonej dla sprawcy.

Musicie zdawać sobie sprawę, że nie jest koniecznym przeczytanie cudzej korespondencji na facebooku, aby nasze zachowanie wypełniało znamiona przestępstwa. Wystarczającym jest, że uzyskamy sam dostęp do informacji dla nas nieprzeznaczonych, to znaczy takich, które są adresowane do innej osoby. Kiedy natomiast możemy mówić o uzyskaniu dostępu do takich informacji?

Przełamanie lub ominięcie zabezpieczenia.

Dostęp do informacji zamieszczonych na cudzym koncie na facebooku, uzyskujemy już z chwilą przełamania lub ominięcia zabezpieczenia w postaci loginu i hasła. Nie chodzi tutaj wyłącznie o stosowanie hackerskich sztuczek, za pomocą których możemy oszukać system i przełamać zabezpieczenia facebooka. Do popełnienia przestępstwa wystarczy, że ominiemy zabezpieczania poprzez wpisanie loginu i hasła innego użytkownika, które to login i hasło są nam znane. Co więcej, nie ma też znaczenia, że użytkownik konta wie, iż znamy jego login i hasło a mimo to nie zmienia zabezpieczeń. Takiego postępowania użytkownika konta na facebooku nie można poczytywać jako zgodę na logowanie na jago profilu. Warto zauważyć, że dopuszczamy się ominięcia zabezpieczenia również wtedy, kiedy login i hasło użytkownika są zapamiętane w systemie i nie ma potrzeby ich wpisywać. Wystarczy, że wejdziemy w takiej sytuacji na jego profil klikając opcję „loguj”, mimo że nie musieliśmy wpisywać loginu i hasła.

Umyślność działania.

Rzeczone przestępstwo można popełnić wyłącznie z winy umyślnej. Nieumyślne uzyskanie dostępu do informacji, a nawet zapoznanie się z nią, nie stanowią przestępstwa. Nie popełnimy więc przestępstwa, gdy przypadkiem zalogujemy się na cudzy profil nie mając zamiaru uzyskiwać dostępu do informacji tamże zawartych.

Praktyka i konkluzja.

W praktyce, duża ilość postępowań karnych związanych z uzyskaniem dostępu do cudzego konta na facebooku jest pokłosiem spraw rozwodowych. Małżonek chcący udowodnić przed sądem niewierność drugiego małżonka, często loguje się na jego konto na facebooku (login i hasło oczywiście zna, bo nierzadko sam zakładał profil współmałżonkowi), drukuje znalezione tam informacje i przedstawia je jako dowód w sądzie. Dowód taki może być honorowany przez sąd rozwodowy. Taki dowód może nawet doprowadzić do wygrania sprawy rozwodowej przez małżonka, który wykazał w powyższy sposób zdradę partnera. Natomiast po zakończeniu sprawy rozwodowej drugi małżonek często składa zawiadomienie o przestępstwie i rzeczywiście prowadzi to do skazania osoby, która bezprawnie uzyskała informacje dla niej nieprzeznaczone.

Bądźcie więc ostrożni i zawsze upewniajcie się, że osoba na której konto się logujecie, wyraża na to zgodę. Pomoże to uniknąć niepotrzebnych problemów i figurowania w rejestrze osób skazanych. Kończąc te krótkie rozważania na temat sposobów popełnienia przestępstwa bezprawnego pozyskania informacji, pragnę Was już teraz zaprosić do lektury naszych kolejnych artykułów. Ponadto, w przypadku wątpliwości lub potrzeby pomocy w rozwiązaniu Waszego problemu związanego z tematyką tajemnicy korespondencji – zachęcam do kontaktu.

[1] Art. 267 § 1 Kodeksu karnego